Σήμερα 8 Μαρτίου γιορτάζεται, όπως κάθε χρόνο, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 1977 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ για να αναδείξει τα προβλήματα και να προωθήσει τα δικαιώματα της γυναίκας. Αφορμή στάθηκε η διαμαρτυρία αρχές Μαρτίου του 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη με βασικό τους αίτημα τις καλύτερες συνθήκες εργασίας. Η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε το 1909 με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ και υιοθετήθηκε δύο χρόνια αργότερα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή Κοινώτητα. Με αφορμή αυτή την ημέρα ας δούμε κάποιες σημαντικές προσωπικότητες που πάλεψαν και παλεύουν για τα δικαιώματα ισότητας των γυναικών αλλά και γενικότερα την ισότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- Emmeline Pankhurst
H Emmeline Pankhurst ήταν Βρετανίδα πολιτική ακτιβίστρια που αγωνίστηκε για να αποκτήσουν οι γυναίκες κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα με κυριότερο το δικαίωμα της ψήφου. Το 1903 ίδρυσε την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση των Γυναικών (WSPU), της οποίας τα μέλη, γνωστά ως «σουφραζέτες», αγωνίστηκαν για την προστασία των γυναικών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το πολιτικό αυτό κίνημα επηρέασε σημαντικά τη νίκη των γυναικών στο δικαίωμα ψήφου. Ο νόμος άλλαξε το 1918 και πλέον επιτράπηκε σε κάποιες γυναίκες άνω των 30 ετών να ψηφίσουν, ενώ το 1928 επιτράπηκε το δικαίωμα ψήφου σε όλες τις γυναίκες άνω των 21, λίγες εβδομάδες μετά τον θάνατο της Emmeline.
- Rosa Parks
Η Rosa Parks ήταν Αμερικανίδα ακτιβίστρια. Η Parks ήταν μία έγχρωμη μοδίστρα που έμεινε στην ιστορία όταν, το 1955, στην Αλαμπάμα, αρνήθηκε να δώσει τη θέση της στο λεωφορείο σε έναν λευκό άντρα, αντιστεκόμενη στην τότε πολιτική του φυλετικού διαχωρισμού των ΗΠΑ που απαιτούσε από τους έγχρωμους πολίτες να κάθονται στο πίσω μέρος του λεωφορείου και να παραχωρούν τη θέση τους στους λευκούς. Η πράξη αυτή της πολιτικής ανυπακοής γέννησε ένα κίνημα κατά του φυλετικού διαχωρισμού στην πόλη Μοντγκόμερυ, που άμεσα εκφράστηκε με μποϊκοτάζ των λεωφορείων από τους έγχρωμους επί 381 ημέρες. Έκτοτε, η Rosa Parks συνέχισε να αφιερώνεται στον ακτιβισμό των πολιτικών δικαιωμάτων, συνεργαζόμενη με σημαντικούς ηγέτες όπως ο Martin Luther King, Jr. Για τους λόγους αυτούς, σήμερα αναφέρεται ως «Μητέρα του σύγχρονου κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων». Το 1996 της απονεμήθηκε το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας και το 1999 τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο του Κογκρέσου για τον αγώνα της κατά του ρατσισμού. Είναι η πρώτη γυναίκα της οποίας η σορός εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στη Ροτόντα του Καπιτωλίου.
- Laxmi Agarwal
Η ιστορία της μικρής Ινδής Laxmi συγκλόνισε τον κόσμο καθώς το 2005 σε ηλικία μόλις 15 ετών έπεσε θύμα επίθεσης με οξύ στο Νέο Δελχί από έναν άντρα του οποίου αρνήθηκε την πρόταση γάμου. Η Laxmi αποφάσισε να μην αφήσει το παραπάνο γεγονός να καταστρέψει τη ζωή της αλλά να το μετατρέψει σε όπλο, βοηθώντας κι άλλα θύματα τέτοιας επίθεσης μέσω της καμπάνιας κοινωνικών μέσων με το όνομα «Stop Acid Attacks». Οι προσπάθειές της κατάφεραν να περιορίσουν την πώληση οξέων και να οδηγήσουν πολλές αντίστοιχες περιπτώσεις επιθέσεων στο δικαστήριο, μέσω του Ιδρύματος Chhanv. Το 2014 μάλιστα παρέλαβε το International Women of Courage Αward από τη Michelle Obama.
- Malala Yousafzai
Η Πακιστανή Malala είναι η πιο ‘’σύχρονη’’ ακτιβίστρια της εποχής μας. Μια νεαρή γυναίκα που αγωνίζεται από την παιδική της ηλικία για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση στη χώρα της. Στα 11 της χρόνια ξεκίνησε να γράφει (χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο) όπου περιέγραφε τη ζωή της στην πόλη Μινγκόρα, στο βορειοδυτικό Πακιστάν, μετά την κατάληψη της εξουσίας στην περιοχή από τους Ταλιμπάν. Τον Οκτώβριο του 2012, η Malala δέχτηκε δολοφονική επίθεση από έναν άντρα, καθώς πλέον το όνομά της είχε γίνει γνωστό, ενώ βρισκόταν μέσα σε ένα σχολικό λεωφορείο. Το ααποτέλεσμα ήταν να τραυματιστεί πολύ σοβαρά στο κεφάλι. Νοσηλεύτηκε σε κρίσιμη κατάσταση αρχικά σε νοσοκομείο του Πακιστάν και μετέπειτα μεταφέρθηκε στη Μ.Βρετανία. Η απόπειρα δολοφονίας, φυσικά, προκάλεσε μια έκρηξη συμπαράστασης προς την 15χρονη τότε μαθήτρια σε ολόκληρο τον κόσμο. Το 2014 τελικά της απονεμήθηκε το Νόμπελ Ειρήνης και είναι ο νεότερος κάτοχος βραβείου Νόμπελ στον κόσμο, κερδίζοντας το σε ηλικία 17 ετών.
- Μελίνα Μερκούρη
Από τη λίστα μας δεν θα μπορούσε να λείπει φυσικά, η δική μας Μελίνα. Μεγαλωμένη σε περιβάλλον με έντονη πολιτική δραστηριότητα, αγάπησε πρώτα το θέατρο και τον κινηματογράφο. Απόφοιτη της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, παίζει σε παραστάσεις «ιερών τεράτων», όπως ο Κάρολος Κουν και ο Ζυλ Ντασέν, με τον οποίο διατέλεσε το δεύτερο και τελευταίο γάμο της. Το ευρύ κοινό τη γνωρίσε μέσα από τη «Στέλλα» των Μιχάλη Κακογιάννη και Ιάκωβου Καμπανέλλη. Το 1960, υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ με την ταινία «Ποτέ την Κυριακή» κερδίζοντας τελικά το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού στις Κάννες. Την περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα, βρίσκεται στο Broadway για μία θεατρική παράσταση και από εκεί γίνεται μάχιμη εχθρός του καθεστώτος. Μετά την πτώση της χούντας, επέστρεψε στην Ελλάδα, και το 1981 ορίστηκε Υπουργός Πολιτισμού. Υπήρξε η μακροβιότερη Υπουργός Πολιτισμού στην Ελλάδα κατά τα έτη 1981-89 και 1993-94. Στη διάρκεια της θητείας της, ο ελληνικός πολιτισμός έλαβε παγκόσμια προβολή με πρωταρχικό μέλημα της ίδιας, την επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα. Επίσης, δημιούργησε τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα για να έρθουν και οι κάτοικοι της επαρχίας σε επαφή με το θέατρο. Απεβίωσε μόλις δύο ημέρες πριν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, στις 6 Μαρτίου του 1994.
Οι παραπάνω γυναίκες σύμβολα είναι μερικές μόνο από τις γυναίκες που αγωνίστηκαν για ένα καλύτερο αύριο και μπορεί να έχουν γίνει πολλά σημαντικά βήματα προς την ισότητα των ανθρωπίνων και φυλετικών δικαιωμάτων. Στόχος και χρέος μας είναι να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε αυτά τα δικαιώματα ακολουθώντας το παράδειγμα των παραπάνω σπουδαίων γυναικών.
